De Dijkdichters

Marc Broekmans

Marc Broekmans

Vrede op aarde

Waar is de tevredenheid?
Wie bereikt er zielenrust?
Wie bemiddelt in de strijd?
tot oorlog wordt gesust?

Geloof, geld en belangen
bepalen het lot van velen
Tussen de bozen en de bangen
liggen stapels lichaamsdelen

Oekraïne, Palestina of Soedan
Militairen blijven schieten
Dictators kunnen er wat van
Zij tonen zich bandieten

Vrede blijft een hartewens,
wordt onrecht aangedaan
Wie wil brand en wie wil moord
Vrede wordt te veel verstoord

Van welke vrijheid houden wij
en kan die ons nog bommen?
Of laten wij de vrede kisten
door krijgshaftigen en dommen?

Een hoog besef van waarden
zou moeten leiden tot besef
dat het leven veel te kort is
voor kogels en voor zwaarden

We zijn blijkbaar te divers
om de vrede te bereiken
Zodra de koek beter verdeeld is
Gaan we opnieuw over lijken

Vrede is een bondig woord
en het leven zo voorbij
Wie velt het finale oordeel
en maakt ons heden vrij?


© Marc Broekmans, 28 februari 2024

- Naar (begin) (einde) pagina.



Gaza drama

Je hebt honger
een tergend
lege, zere maag
Om je heen geluid
van inslaande bommen

Dan, eventjes rust..
Pakketten worden
afgegooid, in een
moordend tempo
Je krijgt er vol
een op je hoofd

Gedood door een
voedseldropping
‘want de parachute
ging nu niet open’

Alle zegen kwam
van boven, behalve
jouw voedselpakket
Hoe wrang dit einde


© Marc Broekmans, maart 2024

- Naar (begin) (einde) pagina.



Klimaatverandering

Bijkans het hele jaar binnen
‘s winters als regen klettert
‘s zomers als de zon brandt
Weer: niets mee te beginnen

De zon stooft het lichaam
Het ‘grijs’ tart de geest
Regenbuien doen de rest
Door klimaatcrisis ‘gepest’

Steeds meer kind aan huis
om het kille af te schudden
verbrande huid rust te geven
achter de gordijnen thuis

De zomer is als een broeikas
Herfst lijkt een natte krant
De grauwe winter nimmer wit
Pas in de lente word ik fit


© Marc Broekmans, 5 maart 2024

- Naar (begin) (einde) pagina.



Ruisend riet

Ruisend riet aan kalme oevers
buigend in het diepe geel
Verholen rust voor karekieten
Dit Panorama doet mij veel

Ruisend riet, vol van bekoring
Hier slaan golven op basalt
Het Bovenwater lonkt beneden
waar het ganzen goed bevalt

Zeilers rechten hier de steven
aan de wind in rimpelloos vertier
Op een spiegel zonder deining
oogt de plas als een stilleven

Is dit Noorwegen, Zuid Zweden?
Een Finse sfeer tekent zich af
Hier verbindt heden het verleden
scheidt zich koren van het kaf

Ruisend riet bij vier Beaufort
Zo idyllisch in beslotenheid
Wuivend voor wie ziet of hoort
Op de wind verglijdt de tijd


© Marc Broekmans, 5 maart 2024

- Naar (begin) (einde) pagina.



Blijde boodschap

Kromgebogen sjokt zij voort
Niets in haar omgeving dat haar stoort
Noch de brandweer met het groot alarm
Een dikke bivak houdt haar warm

Zij duwt de trolley voor zich uit
Slechts haar ogen spieden even op
Ze bewaart balans, ze houdt geen halt
Ondanks de spanning die zich samenbalt

De wereld beeft, vrienden gingen dood
En ook zij slentert in het rood
Op ‘t smalle levenspad gloort licht
want haar aanleunwoning is in zicht

Thuis komt ze uit haar focus vrij
Dit was het Super tripje van de dag
Met de boodschappen weer blij
Toiletpapier, bonen en hagelslag

Op haar gegroefd gezicht een dunne lach


© Marc Broekmans, 12 januari 2024

- Naar (begin) (einde) pagina.



Een tijdloos geschenk

In opwarmende aarde

van emotionele waarde

Bestand tegen de tijd?

Na een nieuwe nachtvorst

toch het momentum kwijt


© Marc Broekmans, 3 januari 2024

- Naar (begin) (einde) pagina.



Uit de winter

Waar schaduwen slonken op het terras
striemen regens zonder erbarmen
op wat mooi begon en al weer was

De tijd schreed voort onder de maan
Het licht mocht een poosje niet aan
Elementen verstoorden mijn dromen
Er is een hap uit de winter genomen


© Marc Broekmans, 29 december 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Mijn lieve tante

Wat heb jij jouw leven genereus geleid
Het ‘Geven’ stond in jouw aambeeld geheid
Soms dacht ik, ik sta toch bij jou in het krijt
maar jij, Prem Hanny, toonde ons piëteit

Die blijheid en trouw bonden zich aan tijd
Want sinds 19 december 2023 zijn we je kwijt
Verloren aan de dood, vredig ingeslapen
In de armen van Osho, na kort respijt

Tante Hanny, suikertante, vol van besef
dat je kunt en moet leven met pit en met lef
Raadslid, vertaler van geestrijke zinnen (91)
We vergeten jou nooit, jij kwam meteen binnen


© Marc Broekmans, 19 december 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Vervlogen tijd

Mijn hoofd is vol van nostalgie
van het oude en vertrouwde
Van de zachte tijd van toen
Van een knipoog en een zoen

Mijn hoofd is vol van nostalgie
Van ontroerd worden om niks
Eens genoot je van een riks
Nu betaal je met factor drie

Mijn hoofd, tjokvol van nostalgie
Van kleine winkels op de hoek
Het stil genieten van een boek
Voor vele winkels viel het doek

Het grote verdrong het kleine
Het hardvochtige het fijne
Een terugblik laat je niet koud
Maar misschien ben ik te oud

Mijn hoofd is vol van nostalgie
door de ziel van een chanson
oude sportprestaties in de zon
‘k verloor de tijd en mis regie


© Marc Broekmans, 7 december 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Hoog bezoek

Voor de zoveelste keer in mijn leven
en voor het eerst sinds langere tijd
deed ik de deur open voor, naar
duidelijk bleek, twee actieve Jehovah’s

Dat gebeurde toen ik net van de uitslag
der verkiezingen aan het bekomen was
en in mijn bedje lag om te ontspannen.
Jehovah’s, vriendelijke mensen, maar...

Ik ben katholiek van vormsel en voel
me niet uitverkoren. Dat word ik pas
als ik 100 procent in hun leer mee ga.
En dat is me allemaal te veel, dat appel.

Ik ben wel eens in hun kerk op bezoek
geweest, ben lauwer dan zij en dan
heb je het al moeilijker, want zij kennen
alle citaten praktisch uit hun hoofd.
Parate kennis voor iedere situatie.

Bij afwijzing denk je ‘Ik word
opgeschreven in hun grote boek,
net zo lang tot ze denken,
‘zie je wel, ‘had ie maar tijd gemaakt’.
Een paranoïde gedachte wellicht.

Maar ik liet hen weten: ‘Ik heb ooit
een tijdje meegelopen (mijn oude
achterbuurman was een voorganger)
en zo hartelijk mogelijk ‘Ga met God’.

En gek, achteraf voel je je schuldig.
En dat ben je niet. Als je moe bent
moet je rust nemen, uitrusten en
kun je beter niet gestoord worden.

‘Ga met God’ is een aanmoediging.
Voor henzelf, en ook voor mij.
Op mijn tijd kan ik God incorporeren.
Ik ben en blijf een gedoopte katholiek
die strategisch stemde, en verloor

Overigens begon het tijdens het
schrijven van dit stukje met kracht 8
te stormen. Het beukte tegen ramen
en deuren en de sponningen trilden
bij beklemmend donkere luchten.

Pas toen ik mijn hart gelucht had
bedaarden de natuurverschijnselen.

Zou God kwaad zijn geworden?


© Marc Broekmans, 24 november 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Seizoensschildering

Op het gladde, rimpelloze water
stoeien luidruchtige meeuwen
alsof de lente op uitbarsten staat
Ik word geraakt door een koolwitje
fladderend naar de kruisbessenstruik
Kwispelend nadert een retriever

De zeilboten liggen te dobberen
Witte en blauwe zeilen gestreken
als in een meesterwerk van Monet
Er valt geen blad, staat geen wind
Op straat krijt een uitgelaten kind
in felle, uitgesproken kleuren
Wachtend totdat de herfst begint


© Marc Broekmans, 10 oktober 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Wereldleed

De wereld is een tranendal
en toch voel ik me vrolijk
Doden vallen bij de vleet
Maar ik, ik blijf toch olijk

Blad valt, de regen stort
De grond klinkt stevig in
maar ik kom hier niets te kort
Zie de zin er wel van in

De wereld is een tranendal
menigeen is crimineel
Ik zelf houd mij aan de wet
Ik verdien ook niet zo veel

Het stormt op de wegen
De takken suizen rond
Ik kom veel ellende tegen
maar ben nog steeds gezond

‘Neem het leven zo het komt
Laat je bezwaren varen
totdat het rumoer verstomt
en kom weer tot bedaren’

De wereld is een strijdtoneel
De mens zijn eigen vijand
Het grijpt me soms wel naar de keel
dat vrede steeds verzandt

Ik houd vast aan het goede
in een tijd van goed en slecht
Een doekje voor het bloeden
want geen ziel wint dit gevecht


© Marc Broekmans, 28 september 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Madeliefje

Haar stralenkrans is edel rond
en zij bloeit lager bij de grond
Haar geel en wit neem je voor lief
nader beschouwd een hartendief

Een kort steeltje houdt haar recht
In de lente voert zij een gevecht
om bij windkracht fier te blijven
om zo bij neerslag te beklijven

Tussen fijnstraal, kamille en Margriet
vind je haar juiste naam soms niet
wordt gauw vertrapt op open gras
veert soepel terug tot hoe zij was
Bloempje met een zeker aureool
verkozen tot nationaal symbool


© Marc Broekmans, 11 juni 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Het Zoom mysterie

Wat bezielt de psychopaat
die louter en alleen uit haat
Katten over de kling jaagt
Daarbij geen sporen achterlaat

Is het een gefrustreerde man
die niet tegen kattenkwaad kan
Of een feeks van een vrouw
Die liever louter honden wou

Hoe dan ook, bijna elke week
zien buurtbewoners katten drijven
Een beeld dat wil beklijven
Iemand laat ze in de steek

Zet het mes in snorharen
Staarten en ook buiken
Rijt ze open langs hun rug
In het Diep vindt men ze terug

Weerloze katten, miauw miauw
Vaak een boegbeeld en zo trouw
Vindt de recherche ooit het spoor
of is de zieke geest er al vandoor?

In de buurt is iedereen verdacht
Langs erven zoekt de katten-wacht
naar signalen van de moordenaar
Voordat er weer een wordt geslacht

Hoge kades werden eerst vervangen
toen er nog vermoeden van verdrinking was
Maar dat geld bleek weggegooid
Vermoorde katten geven echt geen pas


© Marc Broekmans, 2 juli 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Lieveheersbeestjes aan het Markermeer

In de verte vliegen ze vlug aan op de stranden
De lieveheersbeestjes zijn aan het landen
Hun vleugeltjes wijd, bekjes open, daar zijn ze
Hinderlijk, kietelend, treiterend en zonder gêne
In heuse zwermen bedekken ze de zintuigen
Kruipen in verbaasde monden, ogen en oren
Af en toe voel je een steekje, een korte beet
Het signaal van de meikevers, het is weer heet
En op deze zuidenwind vallen ze massaal aan
Bij zoele winden, geweldloos, heel spontaan

Geen luis te bekken aan een vredig Markermeer
In rugzakken en sandalen liftten ze vrolijk mee
Om thuis hun aanwezigheid nog eens te duiden
De luizenstreken van deze insecten teisteren ons
De luizen zijn wij, daar zijn de plaaggeesten weer!

Het volle strand liep leeg toen God in alle talen zweeg!


© Marc Broekmans, 7 juli 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Kind van de rekening

Ze zit daar, in een auto van de eerste hulp
Vertwijfeld, na een aanslag op hun huis
Haar ouders en haar broer tot stof vergaan
Heel haar jonge leven letterlijk verwoest

Maar de als Democraat vermomde dictator?
Die wordt door velen toegejuicht, gewaardeerd
omdat hij hele Palestijnse wijken versjteert
Met zijn opdrachten dood en verderf te zaaien

Ja, Israël heeft te lijden onder Hamas, de kwaaien
En het land van 1948 mag niet in lichterlaaie
Ook al is er nooit een oplossing gevonden
Na verdeling van, van origine, Palestijnse gronden

Om het volk dat toen haar land moest afstaan
tevreden te stellen, in plaats van het te kwellen
Zoals dit keer, dat diep aangedane meisje weer
dat tot het eind van haar leven lijdt onder zeer

door gevoelloze, haast niets ontziende militairen
die hun bommen laten vallen op onschuldigen
als ‘bijvangst’ van enkelen, om wie het echt gaat
Voor een duurzame vrede lijkt het andermaal te laat

© Marc Broekmans, 10 mei 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Verschuiving

De grond werkt door in mijn bewustzijn
Subtiel trilt de oude zee in mijn voegen
Zonder te vragen is zij er, krachtig, vol

De zon beschijnt een nieuw evenwicht
Houvast verdwijnt als licht in het hoofd
De oude aarde daalt dampend, diep

Uit de bodem klinken lage stemmen op
die rommelend diepe scheuren trekken
in wat eens nieuw land was, weggezogen

In peilloze diepten draait geperste massa
Licht en donker spelen een gevaarlijk spel
Onder het oppervlak dreunen lage tonen na

Een schok tast wortels, fundamenten aan
kwetsbare zekerheden op taai oud zout
Verholen rust, bedrieglijk, keert even weer

© Marc Broekmans, 26 April 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Wie

Wie begrijpt deze navrante wereld
met elektrische auto’s uit het Oosten
En hoge importheffing in het Westen
dat onderwijl streeft naar co2 reductie...

Wie begrijpt deze dwaze wereld
waar hele volksstammen wreed
door een dictator worden gedood
Afgevoerd, om niks, naar kampen

Wie doorgrondt deze idiote wereld
waar gewetenloze handelaren grof
verdienen aan arme landgenoten
die naar het rijke Westen willen varen

Wie doorziet deze kapotte wereld
Waar plastic wordt doorgepompt
schitterende vissen in alle formaten
zichzelf argeloos etend door vergiftigen

Oorlog, handel, vervuiling en genocide
Maar straks rijden velen hier hybride
worden planeten eens gekoloniseerd
Bronnen zijn heilig; er wordt te veel

versjteerd, onteerd, bezeerd en verteerd
Een doodlopend pad, hoe je het wendt of keert
In deze ‘schone’ wereld loopt alles verkeerd
De machteloze mens heeft er niets van geleerd

© Marc Broekmans, 29 april 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Knal, boem

Je wordt wakker van een harde knal
denkt dat de Russen hebben toegeslagen
Je durft het jezelf niet af te vragen
Is het dan weer oorlogsbal?

Bliksems schieten door grauwe luchten
waarvan het helle geel je doet verzuchten
Waar ben ik in vredesnaam in beland
Een pandemonium van harde hagelstenen
Je wilt terstond de benen nemen

Heeft Poetin dit geraas op zijn geweten?
Kunnen we straks louter aardappelen en uien eten?
Liggen de doden in bosjes op straat?
Je komt plotseling bij zinnen
En kunt weer denken in een straaltje zon
Met een boem hoorde je asfalt vallen
Het harde geluid van Heembeton

© Marc Broekmans, 11 april 2023

- Naar (begin) (einde) pagina.



Sport!

Zij verbroedert, verbaast
schoffelt onder, verdwaast
reikt sneller, hoger, sterker
naar hemelen of kerker

de moeder aller sporten
tart de vader aller sporten
zij stalen spieren en geest
voeren tot versneld bederf
na kortstondig geluk gesjeesd

sport adelt, haalt het beste
en het slechtste uit de tenen
ontbloot gedurfd de genen

zij weet te behoeden
zij weer te verbergen
zij kanaliseert emotie
tot de ultieme negotie
die uitmondt in idiotie

zij maakt het ongelijkmatige
gelijk; verzwaart en ontspant
tot het stoere lichaam strandt

© Marc Broekmans, oktober 2022

- Naar (begin) (einde) pagina.



Haiku

Het ochtendrood zet
de bontste koeienkoppen
in een magisch licht

© Marc Broekmans, september 2022

- Naar (begin) (einde) pagina.



Wad

Ik loop
ben waar?
Ik beweeg
Ik loop wad
wat een horizon

zand zuigt, blinkt
weerkaatst het licht
nietigheid kent geen tijd
In deze brede weidsheid
die verbeelding scherpt

wat?
Kokkels, schelpen, wier en mossel
alles kwijt
op het wad, omringd door vergetelheid

© Marc Broekmans, juni 2021

- Naar (begin) (einde) pagina.



Plotseling

Je weet het, maar je weet het nooit
In de school van het ongewisse
tast menigeen diep in het duister

Waar het uitspansel grip verliest
Planeten steeds zichtbaarder worden
blijft het verdwijnen een mythe

Na vier collega’s een vijfde verlies
zo’n dood wens je echt niemand toe
je weet het, maar je weet het nooit

Het went geen moment, ook nu niet
een stilte, een leegte, voelbaar weg
verdriet van mensen is wat je ziet

zijn fascinatie voor de dood, voor
kerkhoven en begraafplaatsen, in
welke vorm dan ook, en het vergaan

Vaarwel man, dit was jouw tijd, je bent
te abrupt, te wrang, heen gegaan
Er moet wel meer zijn tussen zon en maan


© Marc Broekmans, mei 2022

Bij het overlijden van
collega Dijkdichter Bert 2022

- Naar (begin) (einde) pagina.



Nooit moederdag

Moederdag werd bij ons nooit gevierd
Wel hoorden we vaak Gert Timmerman
Een moederhart, een gouden hart
schalde hard door onze huiskamer
En Mahalia Jackson, Nana Mouskouri
of de onvolprezen Charles Aznavour

Het is 2022 en je bent er nog steeds
Moederdagen gingen geruisloos voorbij
als een doodgewone doordeweekse dag
Zo’n voetstuk hoefde je nou niet per se
Behalve misschien op je eigen verjaardag
die nooit aan onze aandacht ontsnapte

Moederdag, impuls voor de bloemist
in de markt gezet voor een hogere omzet
Huldeblijken waaraan een prijskaartje hangt
Een dag die we niet zouden mogen vergeten
maar niet nodig om ware waardering te uiten
Moederdag is het eigenlijk iedere dag


© Marc Broekmans, 27 maart 2022

- Naar (begin) (einde) pagina.



De Kunst

Zij verheft, ontroert en imponeert
Zij staat gegrift in menig oog
In barre tijden bloeit zij helder op
als ontloken roos op een vuilnisbelt

In clair-obscur tekent zij lijnen uit
van beelden op handen gedragen
Uit scherpe driehoeken en rondingen
verschijnen vormen, die vervagen

Zij ontleent aan natuur haar kracht
middel voor macht, of juist ertegen
Zij vindt constant nieuwe wegen
bij dageraad, en in de langste nacht

© Marc Broekmans, januari 2021

Geplaatst in de Lelybel nr 2-2021

- Naar (begin) (einde) pagina.



Muziek

Balsem voor de ziel
Streling voor de geest
Noten om het vaste
trillend los te maken

Een stem raakt je
Het ritme roept
Regen ruist rond
De zon klinkt door

Timbres en maten,
beweeg er middenin
Meeslepende klanken
geven het leven zin

© Marc Broekmans, februari 2021

- Naar (begin) (einde) pagina.



Wintergast

parmantig zit hij op een takje
met zijn kopje schuin omhoog
bewaart kort de spanningsboog

schat gevaar in met een triller
vliegt de tuin door naar een steen
waar hij kleurt van top tot teen

hoog op de pootjes, in de regen
geniet hij na van pindakaas
en komt hierbij de kat weer tegen

wie fluit daar, in de winter
en pikt gulzig in een korst?
je raadt het al, de roodborst


© Marc Broekmans, januari 2020

- Naar (begin) (einde) pagina.



Zwembadblues

de geur stokt de adem in het natte vocht
zijn wasem tart menige longblaas op de tocht
spontaan storen jonge zwemmers mijn baan
roepen spartelend, de schoolslag komt eraan
waar de wanden de galmen weerkaatsen
ruik ik de lichaamssappen vermengd met zweet
maar niet de winden, beschroomd losgelaten
ondertussen staan ouderen omstandig te praten
in een kakofonie van stemmen en watergedruis
pakt een jongen in terlenka zijn meisje vast
en ontstaat zo maar een nieuwe romance
in een zee van chloor, voor mijn blote bast
de specifieke odeur prikkelt mijn lopende neus
en ik weet het al, er is vandaag nauwelijks keus
in onderwater rumoer gaan mijn kansen teloor
de volgende keer neem ik me de borstcrawl voor
buk mijn hoofd na een sprong van de plank
op naar de douche, tegen wil en dank


© Marc Broekmans, 2019

- Naar (begin) (einde) pagina.



man en paard

ik noem graag man en paard
en geef het dus volmondig toe
het aaien van een merrie, ruin
of pony, druist in tegen mijn aard

al is de dure draver nog zo rank
sprint hij er als een speer vandoor
springt en galoppeert zij heel gracieus
een snot- en loopneus is mijn dank

hinnikend schiet het beest voorbij
over renbanen van elke soort
crosscountry of concours hippique
maar hooi en haar maken me ziek

zijn schoonheid wordt volop geprezen
manen, wimpers, de zachte ogen
de ranke vorm raakt menig meisjeshart
maar met dit dier heb ik geen mededogen

van paardensport krijg ik een schimmel
een gokje was aan mij nooit echt besteed
al is het Pipo de Clown of Parcival
ik blijf allergisch voor dat hengstenbal


© Marc Broekmans, 2019

- Naar (begin) (einde) pagina.



Gevoel voor vrijheid

ik schaatste onder Lelystadse luchten
was laat die middag, moederziel alleen
in felle kou zag ik de ondergaande zon
en de berijpte kim was helemaal van mij

gevoel van Vrijheid dat geen tijden kende
mijn vermoeide benen bleven in cadans
de plassen trokken traag aan mij voorbij
en elke slag maakte me sterker, mans

ik schaatste onder Lelystadse luchten
en liet de buizen krassen op het zwartste ijs
de laatste stralen vlakten de contouren uit
van Flevoland dat mij zo diep kon raken

gevoel van Vrijheid dat geen grenzen kende
aan de eindstreep geurde warme snert
die mijn trotse binnenste intens verkwikte
in die wondere wereld van de jaren tachtig...


© Marc Broekmans, Lelystad, januari 2019

- Naar (begin) (einde) pagina.




Terug naar "De Gedichten"


2022-11-03 (46030)